HISTORIA TOPINAMBURA


POCHODZENIE

Topinambur to roślina uprawiana przez Indian Ameryki Północnej, o bardzo bogatej historii, w której nie brakuje też wątków mistycznych. Pozostaje tajemnicą w jaki sposób ci rdzenni Amerykanie ją odkryli. Indianie upatrują w niej źródła życiodajnej energii i nierzadko traktują, jako antidotum dla śmierci.

Niepozorny ziemniak dociera do Europy na statku Krzysztofa Kolumba. Jego żółty, intensywny, podobny do słonecznika kwiat, kryje pod ziemią bulwy o zaskakującym potencjale odżywczym. Dzięki niespotykanej odporności na warunki klimatyczne topinambur w 1612 r. ratuje francuskich kolonizatorów od śmierci głodowej. W Europie robi błyskotliwą karierę, papież Paweł V święci topinambur jako roślinę ratującą od głodu i chorób.

Na stołach Europejskich Topinambur staje się bardzo popularny. Szturmem zdobywa tereny wschodniej Europy i Rosji.


POPULARNOŚĆ

Sukces rośliny odbija się szerokim echem zarówno na francuskich salonach, jak i w biedniejszej wschodniej części Europy. To echo jest nożem obosiecznym. Topinambur zaczyna być postrzegany, jako pożywienie biednych. Ponieważ staje się zbyt popularny, wypiera go tradycyjny ziemniak.


WIELKI POWRÓT

Badania naukowe prowadzone w XX i XXI wieku powtórnie rzucają nowe, jasne światło na osławiony Topinambur.

Laboratoria technologii żywienia dowodzą, że w tym kanadyjskim ziemniaku drzemie olbrzymi potencjał witalny. Restauracje w zachodniej części Europy serwują Jerusalem Artichoke (inna nazwa Topinambura) jako dodatek, stawiany na równi z kawiorem – synonimem luksusu. Dzieje tej niezwykłej rośliny są równie przewrotne, jak wielorakie jest jej zastosowanie..


FUNKCJONUJĄCE NAZWY TOPINAMBURA

  • polska – bulwa, topinambur lub słonecznik bulwiasty; grusza ziemniaczana, karczoch jerozolimski;
  • francuska – helianthe tubereux;
  • niemiecka – topinambur;
  • hiszpańska – tupinabo;
  • norweska – jordskokk;
  • duńska – jordskok;
  • fińska – maa-artisokka;
  • rosyjska – topinambur lub ziemlanaja grusza;
  • łacińska – thelianthus tuberosus.